زنبورها چگونه در زمستان زنده می مانند؟

بیشتر زنبورها به خواب زمستانی می روند. تنها ملکه در بسیاری از گونه‌ها در زمستان زنده می‌ماند و در بهار ظاهر می‌شود تا کلنی را مجدداً تأسیس کند. این زنبورهای عسل، گونه Apis mellifera هستند که علیرغم دمای پایین و کمبود گل برای تغذیه، در طول زمستان فعال می مانند. و در فصل زمستان است که از آنچه با زحمت خود به دست آورده اند استفاده می کنند و از عسلی که ساخته و ذخیره کرده اند تغذیه می کنند.

Apis mellifera.

توانایی کلنی های زنبور عسل برای زنده ماندن در زمستان به ذخایر غذایی آنها بستگی دارد که شامل عسل، نان زنبور عسل و ژل رویال است. عسل از شهد جمع آوری شده تهیه می شود. نان زنبور عسل ترکیبی از شهد و گرده است که در سلول های شانه ذخیره می شود و ژل رویال ترکیبی از عسل و نان زنبور عسل است که زنبورهای پرستار از آن تغذیه می کنند.

نان زنبور عسل: سلول های زرد لانه زنبوری.

انرژی مورد نیاز زنبورها برای تولید گرمایی که به آنها اجازه می دهد زمستان را طی کنند از عسل و نان زنبور عسل به دست می آید. اگر این غذاها در کلنی تمام شود، قبل از رسیدن بهار منجمد می شود. در تکامل جامعه زنبورهای عسل، با نزدیک شدن به فصل زمستان، زنبورهای کارگر زنبورهای بدون سرنشین را از کندو بیرون می‌رانند و آنها را از گرسنگی رها می‌کنند. این نگرش، که ممکن است ظالمانه به نظر برسد، برای بقای کلنی ضروری است: هواپیماهای بدون سرنشین بیش از حد عسل می خورند و بقای کلنی را به خطر می اندازند.

هنگامی که منابع غذایی ناپدید می شوند، زنبورهایی که در کندو باقی می مانند، برای گذراندن زمستان آماده می شوند. هنگامی که دما به زیر 14 درجه می رسد، زنبورها در نزدیکی مخزن عسل و نان عسل خود قرار می گیرند. زنبور ملکه در اواخر پاییز و اوایل زمستان، زمانی که غذا کمیاب می شود، تخم گذاری را متوقف می کند و زنبورهای کارگر تمرکز خود را بر جداسازی کلنی می گذارند. آنها با سر به داخل کندو جمع می شوند و دور ملکه و بچه هایش جمع می شوند تا آنها را گرم نگه دارند. زنبورهای داخل خوشه می توانند از عسل ذخیره شده تغذیه کنند. لایه بیرونی زنبورهای کارگر خواهرانشان را عایق می‌کند و با افزایش دمای محیط، زنبورهای بیرونی گروه کمی از هم دور می‌شوند تا هوا از آن عبور کند.

به این ترتیب، هنگامی که دمای محیط کاهش می یابد، زنبورهای کارگر فضای داخلی کندو را گرم می کنند. ابتدا برای انرژی از عسل تغذیه می کنند. سپس زنبورها ماهیچه‌هایی را که برای پرواز استفاده می‌کنند منقبض و شل می‌کنند، اما بال‌های خود را ثابت نگه می‌دارند که دمای بدن آنها را افزایش می‌دهد. با ارتعاش هزاران زنبور عسل به این طریق، دمای این گروه تا حدود 34 درجه افزایش می یابد. هنگامی که زنبورهای کارگر واقع در لبه بیرونی گروه سرد می شوند، به سمت مرکز گروه فشار می آورند و با زنبورهای دیگر جایگزین می شوند و در نتیجه کلنی را از هوای زمستانی محافظت می کنند.

وقتی محیط گرم است، تمام زنبورها در داخل کندو حرکت می کنند و به تمام رسوبات عسل می رسند. اما در طول دوره های سرد طولانی، زنبورها ممکن است نتوانند در داخل کندو حرکت کنند. اگر عسل خوشه‌ای که در آن قرار دارند تمام شود، حتی اگر فروشگاه‌های مواد غذایی در آن نزدیکی داشته باشند، می‌توانند گرسنه بمانند.

زنبوردار سر کار

یک کلنی زنبور عسل می تواند در طول یک فصل حدود 12 کیلوگرم عسل تولید کند که تقریباً دو تا سه برابر مقدار مورد نیاز آنها برای زنده ماندن در زمستان است. اگر کلنی سالم باشد و فصل خوب باشد، می توانند حدود 30 کیلوگرم عسل تولید کنند، بسیار بیشتر از آنچه برای زنده ماندن نیاز دارند.

زنبورداران می توانند عسل اضافی را برداشت کنند، اما باید مطمئن شوند که به اندازه کافی برای زنبورها برای زنده ماندن در زمستان باقی می مانند.

منابع

جرالدین آ رایت، سوزان دبلیو. نیکلسون، شارونی شفیر. فیزیولوژی تغذیه و اکولوژی زنبورهای عسل . Annual Review of Entomology 63 (1): 327-44، 2018.

مارک ال وینستون. زیست شناسی زنبور عسل. کارشناسی ارشد کمبریج: انتشارات دانشگاه هاروارد، 1991.

رابرت پارکر، آندونی پی. ملاثوپولوس، ریک وایت، استفن اف پرنال، ام. مارتا گوارنا، لئونارد جی. فاستر. سازگاری اکولوژیکی جمعیت‌های متنوع زنبور عسل (Apis mellifera) . PLoS ONE 5 (6)، 2010. d oi.org/10.1371/journal.pone.0011096