Nan achitekti, tèm lòd la trè komen, epi li anglobe nenpòt nan diferan estil achitekti klasik oswa neoklasik. Estil sa yo defini nan kalite patikilye kolòn ak taye yo itilize kòm inite debaz sistèm achitekti ou a.
Nan kòmansman ansyen Lagrès, twa lòd achitekti devlope, pami yo Dorik la, yon lòd ki te kanpe deyò nan istwa achitekti. Desen li yo te pwodwi nan rejyon lwès Dorik nan Lagrès alantou 6yèm syèk BC epi yo te itilize nan peyi sa a jouk 100 BC.
Kidonk, kolòn dorik la fè pati youn nan senk lòd achitekti klasik yo. Menm jan an tou, li reprezante youn nan moman ki pi enpòtan nan konstriksyon moniman: tranzisyon an ak chanjman nan itilizasyon materyèl yo. Nan kòmansman an, materyèl tranzitwa tankou bwa yo te itilize. Avèk lòd sa a, yo te prezante itilizasyon materyèl pèmanan tankou wòch.
Kolòn dorik la gen yon konsepsyon senp. An reyalite, pi senp pase estil kolòn Ionik ak Korentyen an pita. Dorik la karakterize pa yon kolòn ak yon kapital senp ak awondi nan tèt la. Arbr a lou ak kannel, oswa pafwa gen yon kolòn lis, epi li pa gen okenn baz. Kolòn Dorik la tou pi laj ak pi lou pase Ionik ak Korentyen an, kidonk li souvan asosye ak fòs epi pafwa maskilin.
Kwè ke kolòn Dorik la te pi pwa-pote, ansyen bòs mason te itilize li pou nivo ki pi ba nan bilding milti-etaj. Pandan ke yo te pi Mens, kolòn Ionik ak Korent yo te rezève pou nivo siperyè yo.
Karakteristik kolòn dorik
- Kòm mansyone, lòd Dorik grèk la karakterize pa yon kolòn yon ti kras konik. Sa a se youn nan ki gen pi piti wotè, si yo konpare ak sa yo ki nan lòt lòd. Ki gen ladan kapital la, li gen sèlman kat a uit pi ba dyamèt.
- Fòm grèk dorik pa gen yon sèl baz. Olye de sa, yo repoze dirèkteman sou stylobate la. Sepandan, nan fòm pita nan lòd Dorik la te itilize pedestal konvansyonèl ak baz towo bèf.
- Arbr a nan kolòn Dorik la, si li se kanne, prezante ven siyon fon.
- Kapital la, pou pati li yo, fòme pa yon kou senp, yon etap pwolonje, yon konvèks ak yon abacus kare.
- Pati oswa seksyon friz la anjeneral kanpe deyò, paske li anjeneral konsiste de triglif ki vle pèse anvlòp ki altène ak panno kare ki plwaye. Lèt la yo rele metop epi yo ka lis oswa fè mete pòtre ak soulajman skultur.
Fòm Women yo nan lòd dorik la gen pi piti pwopòsyon pase sa yo grèk, osi byen ke yon aparans pi lejè pase kolòn yo mansyone pi wo a nan lòd dorik la grèk.
Bilding ki te bati ak kolòn dorik
Depi kolòn dorik la te envante ak devlope nan ansyen Lagrès, se jisteman nan peyi sa a ke kraze yo nan sa yo konnen kòm achitekti klasik yo ka jwenn . Anpil bilding nan ansyen Lagrès ak lavil Wòm se dorik. Nan tan pita, yo te bati yon gwo kantite bilding ak kolòn dorik. Ranje simetrik kolòn sa yo te plase ak presizyon matematik, nan estrikti ki te e ki toujou anblèm.
Ann wè kèk egzanp bilding lòd dorik:
- Bati ant 447 BC ak 432 BC, Partenon an, ki chita sou Acropolis la nan Atèn, te vin tounen yon senbòl entènasyonal nan sivilizasyon grèk ak tou yon egzanp Iconiţă nan style la kolon nan lòd Dorik la. Toupre se Erechtheion, yon tanp bati nan onè ewo grèk Ericthonius la. Kolòn dorik yo ki toujou kanpe deyò pou distenksyon yo ak bote yo.
- Tanp Selinunte nan Sicily, bati nan 550 BC, gen disèt kolòn sou kote sa yo ak yon ranje adisyonèl ki sitiye nan fen lès la. Estrikti sa a gen yon wotè apeprè douz mèt. Menm jan an tou, tanp Hephaestus oswa Hephaestion ak tanp Poseidon yo se egzanp enpòtan nan lòd Dorik la. Premye a, ki te bati nan 449 BC, te gen trant-kat kolòn, e yo kwè ke li te pran plis pase trant ane pou bati. Dezyèm lan, ki te gen trant-uit kolòn, nan ki se sèlman sèz rete kanpe, te sitou fèt an mab.
Plizyè travay achitekti nan lòd Doric yo kounye a se kraze ki te vizite pa touris pandan vwayaj yo nan Lagrès ak Itali, kote pifò nan yo ye. Pou moun ki deja mansyone nou ka ajoute Paestum, yon vil ansyen ki gen twa tanp e ki te fè pati Magna Graecia, koloni Hellenic nan sid peyi Itali. Tanp Hera se youn nan pi ansyen nan Paestum. Hera, madanm Zeyis, se deyès grèk maryaj la. Konsèvasyon bon li yo ak bote li yo fè li youn nan tanp yo ki pi vizite.
Kreyasyon modèn ak kolòn dorik
Ane apre, lè klasikis reparèt pandan Renesans la, achitèk tankou Andrea Palladio deside kreye travay modèn ki evoke achitekti ansyen Lagrès la. Pami sa yo se Bazilik San Giorgio Maggiore, sou devan ki gen kat kolòn dorik bèl kanpe deyò.
Menm jan an tou, nan 19yèm ak 20yèm syèk yo, anpil bilding neoklasik atravè mond lan te enspire pa achitekti ansyen Lagrès ak lavil Wòm. Pa egzanp, nan Etazini nan Amerik, kolòn dorik yo te itilize pou bay gwo bilding nan, tankou Federal Hall nan New York, ki sitiye nan 26 Wall Street. Se la ke George Washington, premye prezidan Etazini, te prete sèman. Menm jan an tou, achitèk Benjamin Latrobe te fèt kolòn dorik yo te jwenn nan ansyen chanm Tribinal Siprèm Etazini an. Kolòn dorik, karant nan tout, ka jwenn tou nan kript la nan bilding Kapitòl la. Yo se kolòn lis epi yo te fè nan grè, sipòte ark yo ki sipòte etaj la rotunda.
Sous
Foto Phil Goodwin sou Unsplash