ესპანური ენის ლექსიკონის თანახმად, ლექსიკოლოგია არის ენის ლექსიკური ერთეულების შესწავლა და მათ შორის დამყარებული სისტემატური ურთიერთობები . ანუ ლექსიკოლოგია სწავლობს სიტყვებს, როგორ არის შედგენილი და რას ნიშნავს მათი კომპონენტები. რაც შეეხება მათ სისტემურ ურთიერთობებს, ლექსიკოლოგიას ევალება სიტყვების კლასიფიკაცია და შესწავლა იმ შაბლონებისა და ფუნქციების მიხედვით, რომლებიც შეინიშნება ენის, როგორც სისტემის გამოყენებისას.
ლექსიკოლოგია და ლექსიკოგრაფია
მიუხედავად იმისა, რომ ამ ორ ტერმინს ბევრი საერთო აქვს, ისინი განსხვავებულ საქმიანობას ეხება. მაშინ როცა ლექსიკოლოგია პასუხისმგებელია სიტყვების შესწავლაზე, ლექსიკოგრაფია პასუხისმგებელია ამ სიტყვების შეგროვებასა და ლექსიკონებში შეკრებაზე.
თუ გადავხედავთ ორივე სიტყვის ეტიმოლოგიას, დავინახავთ, რომ სწორედ ლექსიკონების ფორმულირებაში გვხვდება დიფერენციაციის ძირითადი ელემენტი. ლექსიკოლოგია მომდინარეობს ბერძნული lexikós-დან (λεξικόν), რაც ნიშნავს სიტყვების კრებულს და და „–ლოგია“, ტერმინი, რომელიც ასევე ბერძნულიდან (-λογία) მოდის და ნიშნავს შესწავლას; ხოლო ლექსიკოგრაფია მთავრდება ბერძნული სიტყვით “gráphein” (γραφειν), რაც სხვა საკითხებთან ერთად ნიშნავს წერას.
ეს არის ორი მოძმე დისციპლინა, რომლებსაც ერთმანეთი სჭირდებათ ლექსიკის სრული ანალიზისთვის და მისი სწორი წარმოდგენისა და დაჯგუფებისთვის ზოგად თუ სპეციალიზებულ ლექსიკონებში.
ლექსიკოლოგია და სინტაქსი
ლინგვისტური კვლევების ფარგლებში, ყოველ ჯერზე, როცა გვინდა ჩვენი კვლევის ფოკუსის სპეციალიზაცია, უნდა მივმართოთ უფრო დეტალურ სუბსპეციალობას. ეს არის სინტაქსის შემთხვევა ლექსიკოლოგიასთან მიმართებაში. სინტაქსი არის წესებისა და ნორმების ერთობლიობის შესწავლა, რომელიც აწესრიგებს წინადადებაში სიტყვების შესაძლო კომბინაციებს . ამ სიტყვების თანმიმდევრობა და როგორ შეგვეძლო წინადადებაში რაიმე ელემენტის ჩანაცვლება არის თემები, რომელთა გარკვევა შეგვიძლია სინტაქსისა და სიტყვების სინტაგმატური და პარადიგმატური მიმართებების შესწავლის წყალობით.
სინტაქსის ამ განმარტებით, ჩვენ გვერდით ვტოვებთ ლექსიკოლოგიას და მის შესწავლას სიტყვების, როგორც დამოუკიდებელი და მნიშვნელობით სავსე, და შევდივართ მათ გამოყენებაში წესებისა და პარამეტრების მეტ-ნაკლებად მოქნილ სისტემაში ენის აგებისა და ანალიზისთვის.
ლექსიკოლოგია, გრამატიკა და ფონოლოგია
სხვა ლინგვისტური ქვესპეციალობები, რომლებიც ხშირად აირია ლექსიკოლოგიასთან არის გრამატიკა და ფონოლოგია. ეს იმიტომ ხდება, რომ სამივე იზიარებს ზოგად სასწავლო ობიექტს, რომელიც არის ენა ან ენა. მაგრამ, როგორც უკვე ვთქვით, თითოეული სპეციალობა ცდილობს თავისი ყურადღება გაამახვილოს ენის სხვადასხვა ასპექტზე, რათა უფრო ღრმად გააანალიზოს იგი.
გრამატიკის შემთხვევაში სიტყვების შესწავლა ხდება მათი ფორმირებისა და გამოყენების წესების შესაცნობად. ეს კვლევა განლაგებულია სინტაქსური კვლევების ზემოთ და ასევე მოიცავს ანალიზის სხვა დონეებს: ფონურ, მორფოლოგიურ, სემანტიკურ და ლექსიკონს. მაგრამ ყოველთვის ენის „გრამატიკულად სწორი“ გამოყენების წესებისა და პარამეტრების თვალსაზრისით.
მეორეს მხრივ, ფონოლოგია სწავლობს ენის ხმოვან სისტემას. ჩვენ ვაგრძელებთ სიტყვების და წინადადებების შესწავლას, მაგრამ მათი ხმოვანი შემადგენლობიდან. ლექსიკოლოგიისგან განსხვავებით, ფონოლოგია არ სწავლობს მნიშვნელობას და ზღუდავს თავის ყურადღებას იმ ბგერების წარმოებასა და შეცვლაზე, რომლებიც ქმნიან ენის სიტყვებს.
ცნობები
Escobedo, A. (1998) ლექსიკა და ლექსიკონი. ASELE. Proceedings I. Cervantes-ის ვირტუალური ცენტრი. ხელმისაწვდომია https://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/asele/pdf/01/01_0247.pdf
Halliday, M. (2004). ლექსიკოლოგია და კორპუს ენათმეცნიერება. A&C შავი.
Obediente, E. (1998) ფონეტიკა და ფონოლოგია. ანდების უნივერსიტეტი
